Winterzaaien

winterzaaien - koukiemers - stratificeren


winterzaaienNamen voor de groep zaden en de handelingen die je moet verrichten bij zaden die het signaal 'koude' nodig om te kunnen ontkiemen.

Het eenvoudigst gebeurt dat door van september tot februari te zaaien en de natuur verder haar werk te laten doen. Enige dat je hoeft te doen is een potje of bakje met zaaigrond te vullen en het af te schermen. Dat kun je doen door er huishoudplastic of er een stukje fijn (horren) gaas over te spannen. Ik heb ook wel eens gehoord over dat men er een nylon kniekousje over spande en dicht knoopte.

Dit is om vogelvraat en later in het traject slakkenvraat tegen te gaan.

Vervolgens zet je het buiten en het is belangrijk om het zaaibakje of potje zo neer te zetten dat het niet vol kan regenen. Zou dat wel gebeuren, dan kunnen de zaden verrotten.

Is dat alles gebeurd, dan is het verder een kwestie van afwachten. In het voorjaar zullen de zaden gaan ontkiemen en de eerste kiemplantjes gaan verschijnen.

Heb je in begin oktober gezaaid en zijn de omstandigheden goed geweest, dan heb je zelfs al grote kans dat je jonge kiemplanten hebt die in het voorjaar verder zullen groeien.


Dat voor zover de meest ideale situatie. Nu kan het natuurlijk gebeuren dat je te laat aan zaden kunt komen of in een gebied woont waar het vrijwel niet vriest. Je moet daarbij denken aan toch zeker een periode van 3 weken vorst.

Of je hebt het nu eenmaal in je hoofd gehaald om in april koukiemers te willen gaan zaaien.

In dat geval zou je een kunstmatige koudebehandeling kunnen geven. In het kort komt dat hierop neer:


Kunstmatige koudebehandeling - koelkastmethode -
handmatige stratificatie

Je vult een bakje of potje met zaaigrond en zet deze potjes in een bakje met een klein laagje water om dat op te laten nemen. Als de bovenzijde van het potje vochtig aan begint te voelen is kun je gaan zaaien.


Opgelet: Maak je zaaisels niet te nat. Dat veroorzaakt schimmel en de zaden kunnen gaan rotten.


Vervolgens doe je het zaaibakje of potje in een plastic zak en zet het geheel voor een periode van 3-4 weken in de koelkast. Daarna haal je het potje uit de plastic zak en zet het in de koude bak of op een plek waar het de warmte krijgt die bij de zaaibeschrijving staat beschreven. Dat is voor allerlei zaden verschillend.

Opgelet: Controleer zo nu en dan op schimmel. Dat is namelijk de grootste boosdoener voor je zaaisels en o.a. veroorzaakt door teveel vocht en slechte ventilatie.

Koudebehandeling (2)

Er bestaat ook nog een mogelijkheid om de in het najaar te zaaien koukiemers een zetje in de rug te geven met als doel de zaden voor de winter te laten kiemen.
Dat gaat zo:

Let op: het werkt alleen met niet al te fijne zaden
Je hebt nodig een afsluitbare plastic zak of bakje, keukenpapier, een etiket.
Maak het keukenpapier vochtig, druk het overtollige water er enigszins uit en verdeel het zaad over een gedeelte van het papier. Rol of vouw het keukenpapier op en doe het in de plastic zak. Schrijf er de datum en de naam op. Sluit de zak en leg hem in de koelkast.

Na 3 weken haal je de zaden uit de plastic zak, vouwt het keukenpapier open en schud de zaden op een dienblad o.i.d. Probeer de zaden niet aan te raken, want door de kou is de zaadhuid zacht geworden en wellicht is er reeds vocht in doorgedrongen. In die toestand zijn de zaden kwetsbaar. Behandel ze ook als zodanig bij het zaaien.

Het zaaien kan nu op een plekje in de tuin waar je op de gebruikelijke manier de grond losgemaakt hebt en schoongemaakt van onkruid. Plantlabel erbij en duimen maar :-)

2021 © Gea's Zaaisite