opkweken na gecontroleerd zaaien
En
als je dan die zaadjes in de grond hebt gestopt en je hebt
ze aan de juiste omstandigheden blootgesteld, dan zullen
ze gaan kiemen.
Tja en wat dan? Verspenen? Opkweken in een
eigen potje? Beschermen? Of juist niet?
Het zaaien is leuk, het opkweken ook
en er zijn zaden waarbij alles vanzelf lijkt te gaan. Er
zijn echter ook situaties waarbij je de natuur een handje
moet helpen.
Ik hoop met deze site je daar een beetje
mee op weg te helpen. En heb je dat allemaal onder de knie,
dan kun je net als ik op een gegeven met trots de planten
uit eigen opkweek in de tuin uitzetten en in het geval van
vaste planten er nog jaren van genieten.
Maar aan de uitzetten in de tuin en
de daarop volgende bloei, daar gaat soms wel een poosje
aan voorbij. Vaak maar een paar maandjes, bij vaste planten vaak
een jaar en met nog andere planten (vuurwerkplant) duurt
het wel 4 jaar eer je bloei kunt verwachten. Maar... de voldoening
daarna is echter des te groter.
Zijn er nog vragen of opmerkingen, dan hoor ik dat graag.
het buiten opkweken
Winterharde eenjarigen, tweejarigen
(HB) en jonge kiemplantjes van vaste planten (HP)
Als zaden in het najaar in de tuin zijn ontkiemd
en er jonge kiemplantjes zijn gevormd, of in het geval van
de tweejarigen al een mooie rozet of plant, is het verstandig
om deze wat bescherming te bieden tegen vorst en schrale
wind; zeker in de late winter of in het vroege voorjaar
met zijn al mooie zonnige warme dagen waarop de groei al
flink in wil zetten.
Gevolg is een mooie frisse jonge plant
of plantje dan maar o zo gemakkelijk door vorst aangetast
of vernietigd wordt.
Dat kan voorkomen worden door er een
bladerdek van 10 cm dikte op te gooien (let wel op dat je
dat in het voorjaar na de vorst weer bijtijds weghaalt)
of in het geval van de tweejarigen er rijshout tegenaan
te plaatsen of wat afgesnoeide wintergroene (dennen-) takken.
het binnen opkweken
Kiemplantjes van (vroege) binnen zaaisels.
Januari, februari, maart, de maanden dat het ernstig begint
te kriebelen wat de zaaiwoede aangaat en dat menige tuinenthousiasteling
zijn kweekspulletjes tevoorschijn haalt.
Zakjes zaad die er zijn gekocht of via de zaadjessites
zijn bemachtigd en de vensterbankkweekkas.
Ik heb het nu even niet over bepaalde groentezaden
en sommige zaden die een lange tijd van kiemen nodig hebben
en die dus enige tijd in een warme omgeving moeten staan.
Aan het binnen opkweken zitten wel wat haken en
ogen. Voor veel zaden is het een kwestie van de bloei te
willen vervroegen en daardoor in te grijpen in het normale
proces dat moedertje natuur voor ze heeft bedacht. Dat ingrijpen
in het natuurlijke proces wordt je vaak niet in dank afgenomen
en vaak eindigen binnenzaaisels in een fiasco. Vooral bij
onervaren zaaiers. Ik heb het over de zaden die je zaait
bij een temperatuur van 18-21 graden en die een kiemtijd
hebben van 2-3 weken.
Wat gebeurt er namelijk?
Je zaait op een gegeven moment
(laten we de tweede week van maart als voorbeeld nemen). Je kiest voor zaadjes die een kiemtijd van 2-3 weken hebben
(sommige eenjarigen kiemen zelfs nog eerder). Gevolg is
dat je in de eerste week van april met jonge kiemplantjes
zit die je gedurende een periode van.... 6-8 weken !!! over
moet zien te houden eer je ze na half mei als de kans op
nachtvorst is geweken uitgeplant kunnen worden.
Dat moet wel kunnen (en je moet dat wel willen).
En de ruimte die je daarvoor beschikbaar hebt moet aan een
aantal factoren voldoen.
Voorwaarden:
voldoende warm ; veel jonge kiemplanten groeien het best bij
zo om en nabij de 10-13°C is mijn ervaring
voldoende licht ; de jonge kiemplanten
moeten het licht van zoveel mogelijk kanten kunnen vangen;
anders het potje meerdere malen per dag draaien; ook
zou je een 'lichtbak' kunnen maken (zie onder). Kweek
je de plantjes op in een stapel(curver)box, dan kun
je die op zonnige dagen even buiten zetten. Pas op:
niet in de directe zon, dan kunnen de tere blaadjes
verbranden. En ben je van plan om in de hobby te investeren en in de toekomst
vaak voor te gaan zaaien, dan is
een
groei-bloei lamp wellicht een goede aanschaf.
voldoende vocht; jonge kiemplantjes
hebben weinig vocht nodig; maar mogen aan de andere
kant beslist niet uitdrogen
voldoende luchtvochtigheid; als je
de jonge kiemplantjes uit hun warme omgeving haalt waar
ze ontkiemd zijn, dan is het aan te bevelen om ze de
eerste tijd nog wat bescherming te geven waardoor de
hoge luchtvochtigheid nog even aanwezig blijft en ze
aan de nieuwe temperatuur kunnen wennen
voldoende ventilatie; in ruimtes waar
een hoge luchtvochtigheid heerst is het belangrijk om
op mooie zonnige dagen te ventileren. Toen ik veel voorzaaide, had ik ook een
zwenk ventillator in mijn kas. De lichte bries die de jonge zaailingen doet
bewegen, maakt ze krachtiger.
Mijn maatstaf
is dat zodra de buitentemperatuur die
van de binnentemperatuur in de ruimte waarin de plantjes
staan benadert, ik de ramen en deuren opengooi en lekker
laat luchten. Doe je dat namelijk niet of nooit, dan
kun je schimmel (omvalziekte) in je zaaisels krijgen
Lichtbak zaailingen
Teveel
warmte en te weinig en van maar één kant komend (voor
het raam of zo; of onder een raam op de grond) licht
maken dat je lange lerpen van zaailingen krijgt die
moeilijk te hanteren en daardoor kwetsbaar zijn.
Dat warmteaspect kun je ondervangen door je jonge kiemplanten
in een koele ruimte onder te brengen; te weinig licht
echter, daar moet je wat kunstgrepen bij toepassen.
a) het potje in het volle licht (maar niet in het ZON-licht)
plaatsen. Staan ze wel in de zon dat licht een beetje
temperen. Jong zaaigoed is kwetsbaar en kan gemakkelijk
uitdrogen of verbranden.
b) het potje meerdere malen per dag draaien. Doe je
dat niet, dan groeien de jonge zaailingen naar het licht
toe en krijg je van die lange lerpen van kiemplantjes.
Een
lichtbak voor zaailingen is een handig hulpmiddel om
je van die handeling (gedeeltelijk) te verlossen. Heel
gemakkelijk te maken van een doos en aluminiumfolie.
Heel simpel om te maken van een boodschappendoos. Ik
heb in dit geval een vrij lage doos gebruikt, maar mooier
is het om een iets hogere doos te kiezen. Enige wat je daarna moet doen is de doos in zijn vorm
snijden en hem bekleden met aluminiumfolie. Zet vervolgens de plantjes op een ondiepe plaat (bijvoorbeeld
een dienblad of zo) om water te kunnen geven en zet
die in de doos en daarna de doos op de vensterbank.
|